Kleszcze są aktywne od temperatury 7 stopni Celsjusza. W Polsce „główny sezon kleszczowy” zwykle zaczyna się wiosną, a kończy późną jesienią. Jednak w latach, gdy zimy są łagodniejsze, sezon ten może się zacząć w styczniu i trwać do grudnia, czyli przez cały rok.

KZM jest rozpowszechnione w Europie nawet jeśli dane nie zawsze są jasne, badacze w Europejskim Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ang. European Centre for Disease Prevention and Control, ECDC) doszli do wniosku, że w ponad 20 krajach znajdują się obszary ryzyka.

Częstość występowania infekcji wirusowych różni się w różnych krajach Europy. W krajach bałtyckich i w wielu częściach Europy Wschodniej znajduje się wiele obszarów ryzyka. Do lat osiemdziesiątych Austria była również obszarem wysokiego ryzyka, odnotowując do 700 przypadków KZM każdego roku. Dzięki szerokiemu zasięgowi szczepień wśród ludności, Austrii udało się drastycznie zredukować ilość przypadków KZM. Mimo to, szczepienie zapewnia ochronę tylko jednostce, osobom chcącym spędzić wakacje w Austrii zaleca się szczepienie przeciw KZM.

  • Stosuj odpowiednie środki odstraszające kleszcze, np. obroże, preparaty na skórę.
  • W celu wybrania najwłaściwszego skontaktuj się z lekarzem weterynarii,
  • Dokładnie przejrzyj sierść i skórę zwierzęcia po spacerze.

W Europie , w tym w Polsce najczęściej występującymi chorobami przenoszonymi przez kleszcze są:

- borelioza – choroba bakteryjna

- kleszczowe zapalenie mózgu (KZM)

Na świecie istnieje jeszcze ponad 50 innych chorób odkleszczowych.

Objawy wczesnej fazy boreliozy:

  • Skórne: charakterystycznym objawem może być pierścieniowate zaczerwienienie skóry wokół miejsca ukąszenia tak zwany „rumień wędrujący” , utrzymuje się od kilku dni do kilku miesięcy.
  • Neurologiczne: zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych, bóle głowy, sztywność karku, porażenia nerwów (najczęściej twarzy), bóle korzeniowe (tzw. „korzonki”), zaburzenia czucia, zapalenie mózgu.
  • Stawowe: obrzęki i bóle stawów (zwykle zajęte są duże stawy: kolana, barki, łokcie).
  • Sercowe: zaburzenia rytmu serca, kardiomopatia.
  • Ogólne: złe samopoczucie, objawy grypopochodne, zmęczenie, bóle mięśniowo – stawowe, gorączka.

Objawy przewlekłej boreliozy:

  • Stawowo-mięśniowe: bóle stawów, ścięgien i mięśni, nawracające zapalenie stawów.
  • Neurologiczne: niedowłady, postępujące zapalenie mózgu, zaburzenia czucia, koncentracji, pamięci, nastroju, drażliwość, zmiany osobowości.
  • Skórne: zmiany zanikowe skóry (tzw.. acrodermatitis chronica atrophicans) – ścieńczenie naskórka z widocznymi naczyniami krwionośnymi.

Jak wyjaśnia dr hab. Renata Welc-Falęciak, istnieją grupy osób, które są szczególnie narażone na poważne powikłania z powodu chorób przenoszonych przez kleszcze:

– Choroby odkleszczowe, które w Polsce występują rzadko w porównaniu z boreliozą, takie jak kleszczowe zapalenie mózgu, babeszjoza czy anaplazmoza, u osób zdrowych zazwyczaj mają przebieg bezobjawowy lub grypopodobny. Problem pojawia się wtedy, kiedy dotykają osób z obniżoną odpornością – ludzi starszych, przyjmujących leki immunosupresyjne, osób po przeszczepach bądź leczeniu kardiologicznym, a także ze schorzeniami autoimmunologicznymi. U tych osób dochodzi do pełnoobjawowego zakażenia o bardziej gwałtownym przebiegu – wyjaśnia ekspertka. – Na przykład kleszczowe zapalenie mózgu jest chorobą o przebiegu dwuetapowym. W pierwszym etapie występują objawy typowo grypopodobne, takie jak bóle mięśni, bóle głowy, gorączka. U ok. 30 proc. osób rozwija się druga faza choroby, która wymaga leczenia w warunkach szpitalnych. Powikłania po kleszczowym zapaleniu mózgu mogą być poważne i trwać nawet do końca życia.